Perianal fistül (Makat fistülü) nedir ?
Perianal fistül (Makat fistülü), anüs içindeki enfekte bir bezi anüs çevresindeki derideki bir açıklığı bağlayan küçük bir tüneldir. Semptomlar anüs çevresinde ağrı ve şişmeyi içerir. Anüs, dışkının vücuttan atıldığı dış açıklıktır. Anüsün hemen içinde mukus yapan bir dizi küçük bez vardır. Nadiren, bu bezler tıkanır ve enfekte olabilir, bu da apseye yol açar. Bu apselerin yaklaşık yarısı fistüle dönüşebilir.
Anal fistül Nedir?
Anal fistül, Perianal fistül ve Makat fistülü’nün diğer isimidir. Yani Perianal fistülden farklı bir hastalık değildir.
Perianal fistül (Makat fistülü) neden olur?
Perianal fistül (Makat fistülü)’nün önde gelen nedenleri tıkalı anal bezler ve anal apselerdir. Bu hastalığa sebep olan diğer çok daha az yaygın durumlar şunlardır:
Crohn hastalığı (bağırsağın iltihabi bir hastalık),
Radyasyon (kanser tedavisi),
Travma,
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
Tüberküloz,
Divertikülit (kalın bağırsakta küçük keselerin oluştuğu ve iltihaplandığı bir hastalık),
Kanser.
Perianal fistül (Makat fistülü) belirtileri
Perianal fistül (Makat fistülü) belirtileri ve semptomları şunları içerir:
Sık anal apseler,
Anüs çevresinde ağrı ve şişlik,
Anüs çevresindeki bir açıklıktan kanlı veya kötü kokulu akıntı (irin). Fistül drene edildikten sonra ağrı azalır,
Drenaj nedeniyle anüs çevresindeki derinin tahrişi,
Bağırsak hareketleri ile ağrı,
Kanama,
Ateş, titreme ve genel bir yorgunluk hissi,
bu semptomlardan herhangi birini fark ederseniz mutlaka doktorunuzu görmelisiniz.
Perianal fistül tedavisi nasıl olur? Nasıl teşhis edilir?
Doktorunuz Perianal fistülün genellikle anüs çevresindeki alanını inceler. Ciltte bir açıklık (fistül yolu) arayacaktır. Doktor daha sonra yolun ne kadar derin olduğunu ve gittiği yönü belirlemeye çalışacaktır. Çoğu durumda, dış açıklıktan drenaj olacaktır.
Bazı fistüller cilt yüzeyinde görünmeyebilir. Bu durumda doktorunuz ek testler yapabilir:
Anoskopi, anüs ve rektumunuzun içini görmek için özel bir aletin kullanıldığı bir prosedürdür.
Doktorunuz fistül yolunu daha iyi görebilmek için anal bölgenin ultrason veya MRG’sini ister.
Bazen cerrahınızın fistülü teşhis etmek için sizi ameliyathanede muayene etmesi (anestezi altında
muayene denir) gerekebilir.
Bir fistül bulunursa, doktorunuz durumun bağırsakta enflamatuar bir hastalık olan Crohn hastalığı ile ilişkili olup olmadığını görmek için daha fazla test yapmak isteyebilir. Crohn hastalığı olan kişilerin yaklaşık %25‘inde fistül gelişir. Bu çalışmalar arasında kan testleri, röntgen ve kolonoskopi yer alır . Kolonoskopi, anüs yoluyla kolona esnek, ışıklı bir aletin yerleştirildiği bir prosedürdür. Bir tür hafif anestezi olan bilinçli sedasyon altında gerçekleştirilir.
Perianal fistül (Makat fistülü) tedavisi
Bir perianal fistül (Makat fistülü) tedavi etmek için cerrahi neredeyse her zaman gereklidir. Ameliyat bir kolon ve rektum cerrahı tarafından gerçekleştirilir. Ameliyatın amacı fistülden kurtulmak ve hasar görmesi halinde gayta kaçırmaya neden olabilecek anal sfinkter kaslarını korumak arasında bir denge kurmaktır .
Sfinkter kasının hiç olmadığı veya çok az tutulduğu fistüller fistülotomi ile tedavi edilir. Bu prosedürde, tünelden açık bir oluğa dönüştürmek için tünelin üzerindeki deri ve kas kesilerek açılır. Bu, fistül yolunun aşağıdan yukarıya doğru iyileşmesini sağlar.
Daha karmaşık bir fistül durumunda, cerrah en az 6 hafta yerinde kalan seton adı verilen özel bir dren yerleştirmek zorunda kalabilir. Bir seton yerleştirildikten sonra hemen hemen her zaman ikinci bir operasyon gerçekleştirilir:
Bir fistülotomi veya bir ilerletme flep prosedürü uygulanır (fistül, bir tuzak kapısı gibi rektumdan alınan bir flep veya doku parçası ile kaplanır) veya bir germe prosedürü uygulanır (fistülün üzerindeki deri açılır, sfinkter kasları açılır ve fistül bağlanır).
Seton takıldıktan 8-12 hafta sonra bir lazer ablasyon yapılabilir. Seton çıkartılıp fistül yolu lazer ile yakılır. Kolorektal cerrahi uzmanlığı ve bu konuda deneyimlik durumuna göre tedavi başarı oranı degişmektedir.
Crohn hastalığı fistülleri için yeni bir tedavi, kök hücrelerin fistüle enjekte edilmesidir. Kolorektal
cerrahınız ameliyattan önce tüm seçeneklerinizi tartışacaktır.
Fistül ameliyatı genellikle ayakta tedavi bazında yapılır, bu da hastanın aynı gün eve gidebileceği
anlamına gelir. Çok geniş veya derin fistül tünelleri olan hastaların ameliyattan sonra kısa bir süre
hastanede kalması gerekebilir. Bazı fistüller fistülden kurtulmak için birkaç operasyon gerektirebilir.
Lazerle Perianal fistül (Makat fistülü) tedavi edilebilir mi ?
Anal apse tedavisi yapıldıktan ve enfeksiyon oluşumu engellendikten sonra iltihap kanalları varlığını korumaya devam etmektedir. Bu kanalların kapatılması tekrar apse oluşmaması için önemlidir. İlk aşamada anal apse geliştikten sonra fistül yolunun tekrar kapanmaması ve enfeksiyonu kontrol altına almak için bir seton takılır.
Seton enfeksiyonun dışarı çıkmasına neden olur ve tekrar abse oluşmasını engelller.
Perianal fistül (Makat fistülü) tedavisi için fistülektomi, fistülotomi, fistül plak ve lazerle fistül tedavisi gibi birçok yöntem
bulunmaktadır.
Perianal fistül (Makat fistülü) lazer tedavisi nasıl yapılır?
Perianal fistül lazer tedavisi ile ilgili hastaların en çok çekindiği durumlar ameliyat sonrası gaz kaçırma, dışkı tutamama olmaktadır. Bu sebeple perianal fistül hastalığından mustarip olanlar ameliyatsız perianal fistül tedavisi yöntemlerine yönelmektedir. Klasik perianal fistül ameliyatı yerine minimal invaziv tedavi yöntemi olan lazerle perianal fistül tedavisi ile hastalar kısa sürede normal yaşantısına dönebilmektedir.
Seton takıldıktan 8-12 hafta sonra doktorunuz lazer tedavisine uygun görürse küçük bir işlem ile seton
çıkartılır ve setonun bulunduğu fistül traksı lazer ile yakılır. İç delik kapatılır fakat fistülün dış deliği açık
bırakılır. Lazer ameliyatı sonrası fistül 3-6 hafta içerisinde tamamen kapanır.
Perianal fistül (Makat fistülü) lazer tedavisi avantajları nelerdir?
Lazerle perianal fistül (Makat fistülü) ameliyatının avantajları şunlardır;
Operasyon yaklaşık 10 – 15 dakika aralığında tamamlanmaktadır.
Genel anesteziye gerek duyulmadığı için narkoz riskleri yoktur.
Tedavi sırasında dokular zarar görmez. Herhangi bir dolgu malzemesi kullanılmaz. Kanal yeni hücreler ile kapanır.
Lazer ameliyatı sonrasında, klasik perianal fistül tedavi yöntemlerindeki gibi gaz kaçırma, dışkı tutamama riskleri yoktur.
Diğer tedavi yöntemlerine göre acı ve ağrı daha azdır.
Perianal fistül (Makat fistülü) ameliyatı sonrası iyileşme
Perianal fistül (Makat fistülü) ameliyatı sonrası iyileşme cerrahi yönteme göre çok daha rahat bir süreç izlenir. Bu yöntem ile perianal fistül tedavisini olan hastalar, hızlı bir iyileşme sürecine girerler. Ağrı ve sızı olamaması dolayısıyla tedavisi yapılan kişiler aynı gün taburcu edilebilir.
Perianal fistül (Makat fistülü) ameliyatı sonrası iyileşme süresi
Lazerle perianal fistül ameliyatı sonrası ortalama iyileşme süresi 48 saat içerisinde tüm yaşantılarına kaldıkları yerden devam edebilirler. Ayrıca herhangi bir kanama söz konusu olmaz. Gaz ve dışkı kaçırma problemleri de tamamen ortadan kalkar.
Perianal fistül lazer tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Lazerle perianal fistül tedavisinde doğru hasta oldukça önemlidir. Bu başarı şansını ciddi ölçüde artırır. Daha iyi bir tedavi için öncesinde kanalların yerinin ve büyüklüğünün tespiti dikkat edilmesi gereken etmenler arasındadır. Dolayısıyla uzman doktorunuzun doğru muayene ve tedavi yöntemi ile kısa sürede bu sorunu aşabilirsiniz.
Perianal fistül (Makat fistülü) lazer ameliyatı ne kadar sürer?
Lazerle perianal fistül ameliyatı en yaygın olarak gündüz gerçekleştirilir. Bu, kişinin ameliyatın olduğu aynı gün eve dönebileceği anlamına gelir. Bu da süresi hakkında az ya da çok fikir verir. Ameliyat 30 ila 45 dakika arasında sürebilir, ancak kişinin ameliyata hazırlanmak ve ameliyattan sonra hastanede kontroller için kalması gerekebilir. Bu tamamen doktorunuzun kararına kalmış bir durumdur.
Lazerle Perianal fistül ameliyatı sonrası fistül tekrar eder mi?
Son yıllarda teknolojinin de gelişimi ile birlikte gündeme gelen ve sıklıkla kullanılan perianal fistül tedavisinde tekrarlama oranları oldukça düşüktür. Lazerle perianal fistül tedavisinde de bu durum geçerlidir. Ancak bu yeniden oluşmayacağı anlamına gelmemektedir. Doktorunuzun size sunduğu tedavinin ardından eski hayatınıza dönüş yaparken son derece dikkatli olmalısınız. Size vereceği tavsiyelere uymalı ve hayatınızı en azından bir süre buna göre düzenlemelisiniz. Bu süreçte günlük 2 ila 3 litre su tüketimi, ılık banyolar, lifli ve posalı gıdalar tüketerek tekrarı önleyebilirsiniz.
Perianal fistül (Makat fistülü) tedavisi sonrası için takip gerekli midir?
Çoğu fistül ameliyata iyi yanıt verir. Ameliyattan sonra cerrahınız, etkilenen bölgeyi oturma banyosu olarak bilinen ılık bir banyoya sokmanızı ve bir hafta boyunca dışkı yumuşatıcı veya müshil almanızı önerebilir.
Ameliyat’tan sonra bölgede bir miktar ağrı veya rahatsızlık da olabileceğinden, doktorunuz genellikle rahatsızlığınızı azaltmak için lidokain gibi lokal anestezikler enjekte eder ve ağrı kesici ilaçlar yazar. Opioidler reçete edilirse, bunlar genellikle çok kısa bir süre için kullanılır. Apse ve fistüller doğru şekilde tedavi edilir ve iyileşirse muhtemelen tekrarlamayacaktır.
