Hemoroid
Hemoroid, anüs ve rektumunuzun içinde ve dışında oluşan şişmiş, genişlemiş damarlardır. Ağrıya ve rektal kanamaya neden olabilirler.
İlk semptomlar genellikle evde tedavilerle düzelir, ancak hastalar beslenme ve tuvalet alışkanlıklarını değiştirmediğinde cerrahi tedaviye ihtiyaç duyar.
Daha fazla lifli yemek ve su içmek hemoroidleri önlemeye yardımcı olabilir.
Hemoroid Nedir?
Hemoroidler, anüs ve rektumunuzun içinde ve dışında oluşan şişmiş, genişlemiş damarlardır. Ağrılı ve rahatsız edici olabilirler ve rektal kanamaya neden olabilirler.
Hemoroid rahatsızlığına halk arasında basur da denir. Hepimiz hemoroid ile doğarız ama başlangıçta bizi rahatsız etmezler. Sadece şiştiklerinde ve büyüdüklerinde rahatsız edici semptomlar üretirler.
Hemoroid Belirtileri Nelerdir?
İç hemoroidler, dışarı sarkmadıkça nadiren ağrıya neden olur (ve tipik olarak hissedilmez).
İç hemoroidi olan birçok kişi, semptomları olmadığı için hemoroid olduklarını bilmezler.
İç hemoroid belirtileri : Tuvalet kağıdında, dışkınızda veya klozetinizde kan görebilirsiniz. Bunlar rektal kanama belirtileridir ve genellikle ağrısız olurlar.
Dış hemoroid belirtileri :
- Kaşıntılı anüs.
- Anüsünüzün yakınında ağrılı veya hassas hissedilen sert şişlikler.
- Özellikle oturduğunuzda anüsünüzde ağrı veya sızı.
- Rektal kanama.
- Sarkmış hemoroid ağrılı ve rahatsız edici olabilir. Anüsünüzün dışında şişkinliklerini hissedebilir ve nazikçe içeri itebilirsiniz.
Dış hemoroidin belirtileri bunlardır.
Hemoroid Belirtileri Hangi Hastalıkların Belirtileri İle Karışabilir?
Farklı gastrointestinal bozukluklar, rektal kanamaya ve hemoroide benzer diğer semptomlara neden olabilir. Bu bozuklukların bazıları yaşamı tehdit edicidir.
Bu nedenle, belirtileriniz olduğunda bunu bir sağlık uzmanına bildirmeniz önemlidir.
Kanamaya neden olabilecek bağırsak hastalıkları şunlardır:
- Rektum kanseri
- Kolon kanseri
- Crohn hastalığı
- Ülseratif kolit
- Rektal prolapsus
Hemoroid Türleri Nelerdir?
Hemoroidler rektumunuzun içinde veya dışında olabilir.
Hemoroidin türü, şişmiş damarın nerede geliştiğine bağlıdır.
Hemoroid türleri şunları içerir:
İç hemoroid : Rektumunuzun içinde şişmiş damarlar oluşur. Rektumunuz, sindirim sisteminizin kolonunuzu (kalın bağırsak) anüsünüze bağlayan kısmıdır.
İç hemoroidler kanayabilir, ancak genellikle ağrılı değildir.
Dış hemoroid : Anüsünüzün etrafındaki derinin altında şişmiş damarlar oluşur. Anüsünüz yani kakanızın çıktığı kanaldır.
Dış hemoroidler kaşıntılı ve ağrılı olabilir. Bazen kanarlar, bazen de pıhtılaşabilen kanla dolarlar. Bu tehlikeli değildir, ancak ağrı ve şişmeye neden olabilir.
Prolabe olan hemoroid : Hem iç hemoroidin hem de dış hemoroidin sarktığı görülebilir, yani hemoroidiniz anüsünüzün dışına doğru gerilir ve şişer.
Prolabe olan hemoroidler kanayabilir veya ağrıya neden olabilir.
Tromboze hemoroid : Hemoroidin pakeleri içinde pıhtı oluşması sonucu kısa sürede hemoroidlerin şişmesi şiddetli ağrı yapar ve hastanın doktora gelme nedeni olur.
Genellikle bu hemoroidin pakesi içindeki pıhtıların temizlenmesi tromboze hemoroidlerde yeterli olacaktır.
Hemoroid Nasıl Olur?
Anüs veya rektumunuzdaki damarlara baskı uygulanarak hemoroidlere neden olur. Onları poponuzu etkileyen varisler olarak düşünebilirsiniz.
Karnınız veya alt ekstremitelerinizin üzerindeki baskıyı artıran her türlü ıkınma, anal ve rektal damarların şişmesine ve iltihaplanmasına neden olabilir.
Hemoroidler aşağıdaki nedenlerden dolayı gelişebilir:
- Özellikle hamilelik sırasında kilo alımından kaynaklanan pelvik basınç.
- Kabızlık nedeniyle bağırsak hareketi (kaka) yapmak için çok ıkınmak.
- Ağır nesneleri kaldırmak veya halter kaldırmak.
Hemoroid Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hemoroid semptomları kötüleşerek günlük yaşamınızı veya uykunuzu etkilerse, mutlaka bir sağlık uzmanına görünmelisiniz. Ayrıca, bir haftalık evde tedaviden sonra belirtiler düzelmezse yardım isteyin.
Cerrahınız hemoroidleri aşağıdaki yöntemler ile tedavi edebilir. Tercih edilen tedavi yöntemini cerrahınız hemoroidin tipi ve evresine göre belirler.
Lastik Bant Ligasyonu (Tedavisi): Bir hemoroidin tabanının etrafına yerleştirilen küçük bir lastik bant ile hemoroide giden kan akışı kesilir.
Hemoroid Lazer Ablasyon (Tedavisi): Hemoroidin pakelerine yerleştirilen bir prob yardımı ile hemoroidin pakeleri lazer ile yakılır bu işleme lazerle hemoroid ameliyatı denir.
Hastahanede yatış gerekmez işlem sonrası aynı gün içinde eve dönüş sağlanır.
Skleroterapi: Şişmiş damara enjekte edilen bir kimyasal ile hemoroidin dokusu yok edilir.
Hemoroidektomi: Cerrahi bir işlemdir, büyük dış hemoroidleri veya sarkmış iç hemoroidler çıkarılır.
Hemoroid Tedavisi Evde Nasıl Olur?
Hemoroidler genellikle tedavi olmaksızın kendiliğinden geçer. Ağrı ve kanama gibi belirtiler bir hafta veya biraz daha uzun sürebilir.
Hemoroidinizin semptomlarını hafifletmek için evde şu adımları uygulayabilirsiniz:
- Lokal ağrı giderici pomadlar bu makat bölgesine uygulanabilir.
- Daha fazla su içebilirsiniz.
- Diyet ve takviyeler yoluyla lif alımını artırın ve günlük en az 20 ila 35 gram lif alımı sağlamaya çalışın.
- Günde 10 ila 20 dakika ılık bir banyoya (oturma banyosu) dalın.
- Müshil alarak dışkıyı yumuşatın.
- Ağrı ve iltihaplanma için nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) alın.
- Kaka yaptıktan sonra poponuzu nazikçe silmek ve temizlemek için losyonlu tuvalet kağıdı veya yıkanabilir ıslak mendiller kullanın. Ayrıca suyla nemlendirilmiş bir mendil veya el bezi de kullanabilirsiniz.
Hemoroide Ne İyi Gelir Evde Çözüm
Hemoroidler yaşlandıkça sık görülür. Evde çözüm için bu adımlar, hemoroide yol açabilecek sert dışkıyı veya kabızlığı önleyerek hemoroidi ve semptomlarını azaltır.
- Çok uzun süre oturmayın veya tuvalette çok fazla ıkınmayın.
- Tuvalet dürtüsü oluştuğunda tuvalete gidin ve ertelemeyin. Bağırsak hareketlerini geciktirmeyin.
- Gün boyunca bol su için.
- Daha yüksek lifli yiyecekler (taze meyveler, sebzeler ve kepekli tahıllar) yiyin veya takviyeleri alın. Kadınlar günde 25 gram lif hedeflemeli, erkekler ise 35 gram lif almalıdır.
- Fiziksel olarak aktif kalın. Hareket halinde olmak bağırsakların hareket etmesini sağlar.
- Müshil alın veya yalnızca sağlık uzmanınızın önerdiği şekilde lavman kullanın. Çok fazla müshil veya lavman, vücudunuzun nasıl kaka yaptığınızı düzenlemesini zorlaştırabilir.
Hemoroid Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz hemoroidleri semptomlara ve fiziki muayeneye göre teşhis eder. Ayrıca şunlara ihtiyaç duyulabilir;
- Rektal tuşe muayenesi: Şişmiş damarları hissetmek için rektumunuza eldivenli, yağlanmış bir parmak ile hemoroidler anlaşılır.
- Anoskopi: Anüsünüzün ve rektumunuzun iç yüzeyini görüntülemek için bir anoskop (ışıklı tüp) kullanır.
- Sigmoidoskopi: Kolonunuzun ve rektumunuzun içini görüntülemek için bir sigmoidoskop (kameralı ışıklı tüp) kullanır. Prosedür türleri arasında esnek sigmoidoskopi ve sert sigmoidoskopi (proktoskopi) bulunur.
Bu testler rahatsız edici olabilir ancak ağrılı değildir. Genellikle bir doktor muayenehanesinde veya ayakta tedavi merkezinde anestezi olmadan gerçekleştirilirler ve aynı gün eve gidebilirsiniz.
Doktorunuz ayrıca diğer testlerden elde edilen bulguları doğrulamak veya kolon kanseri belirtilerini kontrol etmek için bir kolonoskopi yapabilir. Bu ayakta tedavi prosedürü anestezi gerektirir.
Hemoroid Ne Kadar Yaygındır?
Tahminen 20 kişiden 1’inde semptomatik hemoroid vardır. Her yaştan, cinsiyetten, ırktan ve etnik kökenden insanı etkilerler.
Yaşlandıkça daha sık görülürler ve 50 yaşın üzerindeki insanların yarısından fazlasını etkilerler.
Hemoroid Kimlerde Olabilir?
Herkes semptomatik hemoroid olabilir, gençler bile. (Ancak hemoroidlerin gelişmesi biraz zaman aldığından çocuklarda nadir görülürler.)
Aşağıdaki durumlarda daha fazla risk altında olabilirsiniz:
- Aşırı kilolular ve obezler.
- Hamileleler.
- Düşük lifli bir diyet yiyen kişiler.
- Kronik kabızlık veya ishal olanlar.
- Ağır nesneleri düzenli olarak kaldıranlar.
- Tuvalette oturarak çok zaman geçirenler.
Hemoroidin Yan Etkileri Nelerdir?
Hemoroidler rahatsız edici ve ağrılı olabilir, ancak ciddi sorunlara neden olma eğiliminde değildirler.
Hemoroidi olan kişilerde şu yan etkiler gelişebilir:
- Aktif kanama.
- Kronik kanamaya bağlı anemi.
- Dış hemoroidlerde kan pıhtıları (tromboze hemoroid).
- Enfeksiyon.
- Aşırı ödem ve nekroz.
- Boğulmuş hemoroidler (anüsteki kaslar, sarkmış bir iç hemoroide giden kan akışını keser).
Hemoroid ve Anal Fissür Arasındaki Fark Nedir?
Hemoroid ve anal fissür, kaşıntı, ağrı ve kanama gibi benzer semptomlara neden olur. Şişmiş damarlar hemoroide neden olurken, anüsünüzdeki yırtık anal fissüre neden olur.
Kolorektal cerrahi uzmanının muayene etmesi ile ayrıcı tanısı yapılabilir.
Doktoru Ne Zaman Aramalıyım?
Hemoroidden şüpheleniyorsanız ve şunları yaşıyorsanız, sağlık uzmanınızı aramalısınız:
- Karın ağrısı.
- Kronik kabızlık veya ishal.
- Ateş ve titreme.
- Mide bulantısı ve kusma.
- Şiddetli rektal kanama ve ağrı.
Hemoroidler İle İlgili Doktoruma Hangi Soruları Sormalıyım?
- Neden hemoroid oldum?
- Benim için en iyi tedavi nedir?
- Tekrar hemoroide yakalanmamak için hangi yaşam tarzı değişikliklerini yapabilirim?
- Semptomlar ne zaman iyileşir?
- Komplikasyon belirtilerine dikkat etmeli miyim?